Veri İmha Yöntemleri Nelerdir?

Veri imha yöntemleri, dijital veya fiziksel ortamda bulunan verilerin tamamen ve geri dönüşü olmayacak şekilde yok edilmesini sağlayan profesyonel tekniklerdir. Hard disk, SSD, sunucu diskleri, data kartuşları, USB bellekler, telefonlar ve tabletler gibi cihazlarda bulunan verilerin güvenli biçimde ortadan kaldırılması için farklı imha yöntemleri uygulanır.

Bu yöntemlerin amacı, veri kurtarma ihtimalini sıfıra indirmek ve KVKK uyumluluğunu sağlamaktır.


1. Fiziksel Veri İmhası

Fiziksel imha, veri depolama cihazının fiziksel olarak yok edilmesi işlemidir.
En güvenilir ve kesin veri imha yöntemidir.

Kullanılan teknikler:

  • Parçalama (Shredder): Cihaz milimetre boyutunda parçalara ayrılır.

  • Ezme (Crusher): Yüksek tonajlı hidrolik güçle disk parçalanır.

  • Delme (Puncher): Cihaza çoklu çelik delikler açılarak veri plakaları yok edilir.

  • Öğütme (Disintegrator): Cihaz tamamen toz haline getirilir.

Avantajları:

  • Veri tamamen ortadan kalkar

  • Kurtarma ihtimali sıfırdır

  • KVKK açısından en güvenli yöntemdir


2. Manyetik İmha (Degaussing)

Manyetik imha, HDD ve manyetik tabanlı data kartuşları üzerinde çok güçlü bir manyetik alan oluşturarak veri yapısını tamamen bozma işlemidir.

Uygulama alanları:

  • Hard disk (HDD)

  • Teyp kasetleri (LTO, DAT, DLT vb.)

  • Manyetik bandlar

Önemli not:

➡️ SSD, NVMe ve çip tabanlı cihazlarda kesinlikle etkili değildir.


3. Çip Bazlı Veri İmhası (SSD – Telefon – Tablet)

SSD, NVMe, telefon ve tablet gibi modern cihazlarda veri çip içinde saklanır. Bu nedenle imha işlemi doğrudan çip üzerinde yapılmalıdır.

Kullanılan yöntemler:

  • NAND çiplerinin delinmesi

  • Çip ezme işlemi

  • Termal bozma

  • Öğütme

Avantajları:

  • SSD verisi manyetik etkilenmediği için en güvenilir yöntemdir

  • Mobil cihazlarda veri tamamen yok edilir


4. Yazılımsal Veri Silme (Software Wiping)

Çalışır durumdaki cihazlarda veri üzerine çok katmanlı yazım işlemi uygulanarak veri okunamaz hale getirilir.

Teknikler:

  • DoD 5220.22-M standardı

  • Gutmann metodu

  • Çoklu geçişli silme algoritmaları

Kullanıldığı yerler:

  • Aktif bilgisayarlar

  • Sunucular

  • Notebook ve masaüstü sistemler

Sınırlamalar:

  • SSD’lerde her zaman %100 güvenli değildir

  • Yüksek güvenlik gerektiren durumlarda fiziksel imha ile desteklenir


5. Kriptografik İmha (Crypto Erase)

Cihaz üzerinde bulunan veriyi şifreleyerek erişilemez hale getiren özel bir yazılımsal imha yöntemidir.

Avantajları:

  • Hızlıdır

  • Büyük veri depolarında kullanılabilir

Sınırlamalar:

  • Fiziksel imha kadar kesin değildir

  • SSD modeliyle uyumlu olması gerekir


6. Termal ve Kimyasal İmha

Daha az kullanılan ancak etkili bazı yöntemlerdir.

Termal imha:

  • Cihaz yüksek ısıya maruz bırakılarak çipler bozulur.

Kimyasal imha:

  • Kimyasal çözücülerle veri plakaları yok edilir.

Bu yöntemler genellikle özel durumlarda veya askeri seviyede güvenlik gerektiren kurumlarda kullanılır.


Hangi Veri İmha Yöntemi En Güvenilir?

Cihaz türüne göre en güvenilir yöntem değişir:

  • HDD için: Fiziksel imha + manyetik imha

  • SSD / NVMe için: Çip bazlı fiziksel imha

  • Data kartuşları için: Manyetik imha

  • Mobil cihazlar için: Çip imhası

Genel olarak en kesin yöntem:
➡️ Fiziksel parçalama veya öğütme